ՌԱՄԱ կիառման բիզնես օրինակ՝ «Սամ-Հար» ՍՊԸ
«Սամ-Հար» ՍՊԸ-ն գտնվում է Կոտայքի մարզի Աբովյան քաղաքում։ Այն գործում է 2003 թվականից և արտադրում է գազավորված ըմպելիքներ (լիմոնադ, հանքային ջուր) «Սիփան» ապրանքանիշով։ Կոմպոտների արտադրությունը սկսել է 2009թ.-ից, որն էլ ընկերության ծաղկման սկիզբն էր։ Պահածոների արտադրամասն առանձնացվել է 2013 թվականին և տեղափոխվել նոր մասնաշենք։ 2010 թվականից արտադրվում է 15 տեսակի կոմպոտ և մուրաբա, 2 տեսակի դոնդող, 10 տեսակի բնական հյութ և 4 տեսակի մարինադ՝ «Սիփան», «Անուշ» և «Արևիկ» ապրանքանիշերով։ Արտադրամասի աշխատանքը սեզոնային է (մայիս-հոկտեմբեր): Մակնշման և փաթեթավորման արտադրամասը գործում է տարվա մնացած օրերին՝ կախված պատվերներից։ Ավելի էներգաարդյունավետ արտադրության հասնելու շարժառիթով ընկերությունը մասնակցել է ՌԱՄԱ ցուցադրական նախագծին «Կանաչ տնտեսություն Արևելյան գործընկերության տարածաշրջանում» (EAP Green)-ի շրջանակներում (2013-2017): Այս հրապարակումը ցույց է տալիս ընկերության փորձը, որը զեկուցվել է 2021 թվականին իրականացված մոնիթորինգից հետո՝ ծրագրի ավարտից չորս տարի անց:
ՌԱՄԱ գնահատումն ուսումնասիրել է արտադրական տարածքը և հայտնաբերել 16 միջոցառում 4 ՌԱՄԱ տարբերակների շրջանակներում: Առաջարկված բոլոր 16 միջոցառումները իրականացվել են (2 մասամբ)։
ՌԱՄԱ տարբերակ 1։ Թափոնների կրճատում և վերամշակում։ Թափոններ՝ սերկևիլի չոր միջուկ, նռան կեղև, ծիրանի և դեղձի կորիզներ, վաճառվել են համապատասխան կազմակերպություններին, որոնք են թեյի, սննդի, օծանելիքի, քսուքների արտադրողները: Դեղձի սերմերը օգտագործվել են ոգելից խմիչքները մաքրելու համար, իսկ օրգանական թափոնները (բացառությամբ ծիրանի և դեղձի կորիզների) վերածվել են կենսահումուսի՝ ձեռնարկությունում որպես օրգանական պարարտանյութ հետագա օգտագործման համար կամ վաճառքի նպատակով։
ՌԱՄԱ տարբերակ 2։ Ջրի խնայողություն և վերաօգտագործում։ Հումքի լվացման համար օգտագործվող ջուրը (բացառությամբ վերջնական լվացումից հետո ջրի) օգտագործվել է ոռոգման նպատակով, քանի որ այն չի պարունակում կողմնակի քիմիական նյութեր: Կառուցվել է նաև ջրամբար՝ գործարանի տարածքում լվացվելու և այգիների ոռոգման համար։
ՌԱՄԱ տարբերակ 3։ Նյութերի խնայողություն և օգտագործման կրճատում։ Ամեն տարի անձնակազմը սեզոնի սկզբին վերապատրաստման դասընթացներ է անցկացրել՝ հումքի վերամշակման փուլում նյութերի և պատրաստի արտադրանքի կորուստներից խուսափելու համար: Պատրաստի արտադրանքի մնացորդները նվազեցնելու համար հումքը ստացվել է միայն մատակարարների հետ կնքված պայմանագրերով, հերմետիկ բաժակները/կափարիչները ստուգվել են, նաև վերահսկվել է որակի վերահսկման սարքի հետ աշխատանքը:
ՌԱՄԱ տարբերակ 4։ Էներգիայի արդյունավետ օգտագործում/ընտրություն և էներգիայի արդյունավետ օգտագործում։ Չօգտագործվող սարքավորումներն անջատված պահելը, սարքավորումները վերանորոգելն ու կարգավորելը, նոր EE/LED շրջանակների տեղադրումը, ընդհանուր արտադրական տարածքից պատրաստի արտադրանքի պահեստավորման տարածքի առանձնացումը և ձմռանը միայն պահեստի ջեռուցումը՝ օգնեցին հասնել էներգաարդյունավետության:
Մասնակի իրականացված միջոցառումներ (իրականացումն ընթացքի մեջ է)։
- Ջրի սպառման կրճատում և վերաօգտագործում։ Հումքի վերջնական լվացման ջուրն օգտագործվում է նաև հումքի առաջնային լվացման համար:
- Էներգիայի արդյունավետ օգտագործում/ընտրություն և էլեկտրաէներգիայի արդյունավետ օգտագործում։ Իրականացվում է ջերմային ցանցերի (արտաքին խողովակաշար) կանոնավոր ստուգում, և անհրաժեշտության դեպքում ջերմամեկուսացում է իրականացվում (ընթացիկ ծախսեր):
ՌԱՄԱ-ի շարունակական ծրագրի շնորհիվ «Սամ Հար» ՍՊԸ-ն մեծ արդյունքների է հասել արտադրանքի որակի, աշխատանքային առողջության և անվտանգության և ընդհանուր բնապահպանական ցուցանիշների ոլորտում: Կոմպոտի, ջեմի, դոնդողի, բնական հյութի և մարինադի արտադրության ընթացքում գործընթացների շղթայի համակարգված օպտիմալացումը և վերակառուցումը օգնում են ապահովել արտադրության շարունակականությունը, նվազագույնի հասցնելով արտադրության ընդհատումները: Ներքին մթնոլորտի պահպանման, էներգիայի սպառման համակարգերի արդիականացման և կանխատեսվող միջոցառումների իրականացման շնորհիվ «Սամ Հար» ՍՊԸ-ն կզբաղեցնի ավելի մեծ շուկա, օգուտներ կբերի բիզնեսի, սոցիալական և բնապահպանական բնագավառներում:
Ընկերությունը սկսել է ՌԱՄԱ-ի իրականացումը 2016թ.-ին, երբ առաջին իսկ հանդիպման ընթացքում առաջարկված բոլոր 16 միջոցառումները իրականացվեցին (2 մասամբ) և ոչ մի միջոցառում չհետաձգվեց և չմերժվեց: Սա հանգեցրեց ավելի լավ տնտեսվարման, գործընթացների ավելի լավ վերահսկման, սարքավորումների ու արտադրանքի փոփոխության և այլն: «Սամ Հար» ՍՊԸ-ն շահագրգռված է շարունակել ՌԱՄԱ միջոցառումների իրականացումը իրենց ընկերությունում, քանի որ դրանք ընկերությանը բերել են բնապահպանական, ֆինանսական և սոցիալական օգուտներ։
