The EU4Environment

Բնակաթը» կաթնամթերք արտադրող ընկերություն է Երևանից։ 2011 թվականին հիմնադրված ձեռնարկությունն իր գործունեությունը սկսել է Լոռի մոցարելլա պանրի արտադրությունից և տարիների ընթացքում աստիճանաբար ավելացրել իր ապրանքատեսակները։ Ընկերության տարածքը բաժանված են երկու մասի` առաջինը՝ արտադրական հոսքագիծ, և երկրորդը՝ վարչական շենք: Նախատեսված վերանորոգման ավարտից հետո արտադրական հոսքագիծը ձեռք կբերի նոր սարքավորումներ: Ավելի էներգաարդյունավետ արտադրության հասնելու շարժառիթով ընկերությունը մասնակցել է ՌԱՄԱ ցուցադրական նախագծին «Կանաչ տնտեսություն Արևելյան գործընկերության տարածաշրջանում» (EAP Green)-ի շրջանակներում (2019-2024):

«Սիս Ալպ»-ը հիմնադրվել է ներկայիս գործադիր տնօրեն Հուսիկ Ստեփանյանի կողմից 2007 թվականին, նախկինում պետական սեփականություն հանդիսացող «Սիսիան Կաթ» գործարանի տարածքում։ Գործադիր տնօրենը նաև տրամադրել է արտադրական և ենթակառուցվածքների համար անհրաժեշտ տարածքը։ Ընկերությունը մասնագիտացած է վեց տեսակի կաթնամթերքի (պանիր, շշալցված կաթ, կեֆիր, մածուն, կարագ և կաթնաշոռ) և 33 ենթակարգերի արտադրության մեջ՝ իր արտադրանքը ընդլայնելու ներուժով մինչև մրգային կաթնային կոկտեյլներ, սպիտակուցի փոշի և սննդամթերքի մնացորդներից կենդանական կեր: Ձեռնարկության հիմնական մարտահրավերներն են պանրի արտադրության ավելցուկային կեղտաջրերն ու մնացորդները, որոնք պատշաճ կերպով չեն պահվում կամ վերամշակվում: Թափոնների խնդիրը լուծելու և արտադրությունը բարելավելու շարժառիթով ընկերությունը մասնակցել է ՌԱՄԱ ցուցադրական նախագծին «Կանաչ տնտեսություն Արևելյան գործընկերության տարածաշրջանում» EU4Environment (2019-2024). շրջանակներում:

«Սամ-Հար» ՍՊԸ-ն գտնվում է Կոտայքի մարզի Աբովյան քաղաքում։ Այն գործում է 2003 թվականից և արտադրում է գազավորված ըմպելիքներ (լիմոնադ, հանքային ջուր) «Սիփան» ապրանքանիշով։ Կոմպոտների արտադրությունը սկսել է 2009թ.-ից, որն էլ ընկերության ծաղկման սկիզբն էր։ Պահածոների արտադրամասն առանձնացվել է 2013 թվականին և տեղափոխվել նոր մասնաշենք։ 2010 թվականից արտադրվում է 15 տեսակի կոմպոտ և մուրաբա, 2 տեսակի դոնդող, 10 տեսակի բնական հյութ և 4 տեսակի մարինադ՝ «Սիփան», «Անուշ» և «Արևիկ» ապրանքանիշերով։ Արտադրամասի աշխատանքը սեզոնային է (մայիս-հոկտեմբեր): Մակնշման և փաթեթավորման արտադրամասը գործում է տարվա մնացած օրերին՝ կախված պատվերներից։ Ավելի էներգաարդյունավետ արտադրության հասնելու շարժառիթով ընկերությունը մասնակցել է ՌԱՄԱ ցուցադրական նախագծին «Կանաչ տնտեսություն Արևելյան գործընկերության տարածաշրջանում» (EAP Green)-ի շրջանակներում (2013-2017):

«Արարատ-Ճանշինը» մեծ ճանաչում ունի շինարարության և շինանյութերի ոլորտներում։ Ծառայություններ է մատուցում ճանապարհների շինարարության, տեղադրման և վերանորոգման աշխատանքների համար, ինչպես նաև արտադրում է տարբեր ապրանքներ՝ ասֆալտբետոն, շինարարական ավազ, մանրացված քար և հանքային փոշիներ։ Ընկերությունն իր նյութերն արդյունահանում է սեփական քարհանքից և շինանյութերի արդյունաբերական արտադրության համար օգտագործում է առաջադեմ տեխնոլոգիական սարքավորումներ: Ավելի էներգաարդյունավետ արտադրական օբյեկտի հասնելու շարժառիթով (ինտեգրված իր աճի ծրագրերում) ընկերությունը մասնակցել է ՌԱՄԱ ցուցադրական նախագծին «Կանաչ տնտեսություն Արևելյան գործընկերության տարածաշրջանում» (EAP Green)-ի շրջանակներում (2013-2017): Այս հրապարակումը ցույց է տալիս ընկերության փորձը, որը զեկուցվել է 2021 թվականին իրականացված մոնիթորինգից հետո՝ ծրագրի ավարտից չորս տարի անց:

2009թ.-ից «Արմինաշող»-ն արտադրում և առաքում է ավելի քան 60 տեսակի տորթեր, խմորեղեն և հաց: Ապրանքների լայն տեսականին թխվում և անմիջապես բաշխվում է Հայաստանի Հանրապետության մթերային խանութներում և սուպերմարկետներում: Ընկերությունը նաև ընդունում է միջոցառումների նախապատրաստման պատվերներ: Համեղ և գեղեցիկ ձևավորված տորթերը յուրաքանչյուր հարսանյաց օր կամ ծննդյան խնջույք էլ ավելի տպավորիչ և քաղցր են դարձնում: Ընկերության առաքելությունն է պահպանել բնական բաղադրիչներով արտադրանքի ամենաբարձր որակի չափանիշները՝ ապահովելով լավագույն համ։ Բարձր որակը, բացառիկ համը և արտադրանքի առավելագույն անվտանգությունը «Արմինաշող» ՍՊԸ-ի արտադրած տորթերն ու հացերը տարբերող առաջատար գործոններն են: Ավելի էներգաարդյունավետ արտադրության հասնելու ցանկությամբ ընկերությունը մասնակցել է EaP GREEN (2013-2017) RECP ցուցադրական նախագծին: Այս հրապարակումը ցույց է տալիս ընկերության փորձը, որը զեկուցվել է 2021 թվականին իրականացված մոնիթորինգից հետո՝ ծրագրի ավարտից չորս տարի անց:

«ԿԱՎԱՇԵՆ» ՍՊԸ-ի արտադրությունը կազմում է տարեկան շուրջ 65,000 շիֆեր՝ պատվերի հիման վրա։ Հայաստանում արտադրանքը հիմնականում սպառվում է գյուղական վայրերում, որտեղ տանիքների 80%-ը ազբոշիֆերից է։ Քանի որ շիֆերի հիմնական տարրը չափազանց դիմացկուն է, այն հաճախ օգտագործվում է որպես ամրացնող բաղադրիչ սոսնձի, շաղախների և հարդարման ցեմենտի մեջ: Բացի այդ, լինելով դիմացկուն կոռոզիայի և եղանակային պայմանների նկատմամբ, այն նաև օգտագործվում է՝ տանիքները պաշտպանելու համար: Շատ դեպքերում ազբեստը կազմում է տանիքի ծածկի միայն 15-30%-ը, որտեղ այն հիմնականում ավելացվում է որպես ամրացնող նյութ: Այսպիսով, վերջնական արտադրանքը 15% ազբեստի փոշու, 5% ջրի և 80% ցեմենտի խառնուրդ է: Տանիքների ծածկի կյանքի տևողությունը մոտ 30 տարի է, իսկ որոշ դեպքերում գերազանցում է անգամ 50 տարին։ Բացի մասնավոր տնտեսություններից, ընկերության հաճախորդների թվում են նաև տեղական ինքնակառավարման և պետական լիազոր մարմինները։ Ավելի էներգաարդյունավետ արտադրություն ունենալու նպատակով ընկերությունը մասնակցել է ՌԱՄԱ ցուցադրական ծրագրին EaP GREEN-ի շրջանակներում (2013-2017):

«ԷԼԲԱՏ» ՓԲԸ-ն բարձրորակ կապարաթթվային մարտկոցների առաջատար արտադրողն է։ Ընկերությունն առաջարկում է մեքենաների և առևտրային տրանսպորտային միջոցների մարտկոցների լայն տեսականի՝ 40-100 Ա/ժ և 120-200 Ա/ժ, և տրամադրում է տեխնիկական ծառայություններն իր հաճախորդների համար՝ մարտկոցի լավագույն տարբերակն ընտրելու նպատակով։ Ձեռնարկության տարեկան արտադրանքը՝ մոտ 15,000 մարտկոց։ Իր բնապահպանական արդյունավետությունը բարելավելու և ռեսուրսների օգտագործումը (նյութեր, ջուր, էներգիա) օպտիմալացնելու դրդապատճառներով ընկերությունը 2017 թվականին միացել է «Կանաչ տնտեսություն Արևելյան գործընկերության տարածաշրջանում» (EAP Green) ծրագրին։ Ծրագիրը համահունչ էր ԷԼԲԱՏ-ի բնապահպանական կառավարման համակարգին (ԲԿՀ), որի նպատակն է շրջակա միջավայրի վրա արտադրական համակարգերի բացասական ազդեցության և մարդկանց սպառնացող ռիսկերի նվազեցումը։ «Կանաչ տնտեսություն Արևելյան գործընկերության տարածաշրջանում» (EAP Green)-ի շնորհիվ ԷԼԲԱՏ-ում ՌԱՄԱ-ն այժմ ընդունված հայեցակարգ է և օգտագործվում է՝ բարելավելու ընկերության աշխատանքը՝ որպես իր ԲԿՀ-ի մաս։

«Ռոզֆրուդ»-ը բանջարեղենի և մրգերի վերամշակման ոլորտի փոքր ընկերություն է, արտադրում է պահածոների և բնական մթերքների լայն տեսականի: Ընկերությունն արտադրում է պահածոյացված և սառեցված բանջարեղեն, բնական մուրաբաներ և կոմպոտներ, հյութեր, նեկտարներ: Հումքը մատակարարվում է տեղում։ Ընկերության շուկան ընդլայնվել է․ և ներկայումս այն իրականացնում է արտահանում դեպի ԱՄՆ, Ռուսաստան և Եվրամիության մի շարք երկրներ։ Հիմնադրման օրվանից ի վեր (2005) «Ռոզֆրուդ»-ն ուներ մի կարգախոս՝ ապահովել առանց որևէ հավելյալ քիմիական նյութերի բնական և առողջարար ապրանքներ՝ կենտրոնանալով որակյալ և թարմ արտադրության վրա: Այս առավելությունները նպաստեցին ընկերության աճի լրացուցիչ հնարավորություններին և հզորացմանը․ ներկայումս ընկերության արտադրության ծավալն աճել է երեք անգամ՝ համեմատ սկզբնական ծավալի։ Իր բնապահպանական ցուցանիշներն բարելավելու և ռեսուրսների օգտագործումը (նյութեր, ջուր, էներգիա) օպտիմալացնելու նպատակով ընկերությունը մասնակցել է 2013-2017թթ․-ին իրականացված ԵՄ «Կանաչ տնտեսություն արևելյան գործակցության տարածաշրջանում» Ռեսուրների արդյունավետության և մաքուր արտադրությն ցուցադրական ծրագրին ՝ անցնելով ՌԱՄԱ աուդիտ և առաջարկվող ՌԱՄԱ գործողությունների փաթեթ՝ ներառյալ հումքի, էներգիայի, նյութերի և ֆինանսների խնայողությանն ուղղված ծախսերի խնայողությանը։ Այս ակնարկը ներկայացնում է 2021 թվականին իրականացված մոնիթորինգի արդյունքում արձանագրված ընկերության կողմից կիրառվող ՌԱՄԱ փորձը և արդյունքները՝ ծրագրի ավարտից չորս տարի անց: 13 ՌԱՄԱ առաջարկների արդյունքում կիրառված մաքուր և ռեսուրսարդյունավետ արտադրությանն ուղղված քայլերի իրականացումը նպաստել են ընկերության օգուտներին և ձեռքբերումներին։

«Լուկաշին» ՍԿ-ն հիմնադրվել է որպես համայնքային փոքր ձեռնարկություն (ՓՄՁ), 42 ֆերմերի համատեղ ուժերով։ Հիմնական գործունեությունը բարձրորակ չրերի (ծիրան, դեղձ, սալոր, խնձոր, տանձ, թուզ և խաղող) արտադրությունն է։ Պտուղներն աճեցնում են Արարատյան դաշտի սրտում գտնվող Լուկաշին գյուղական համայնքի ֆերմերները։ Միջին արտադրական հզորությունը կազմում է 14,000 կգ/տարեկան պատրաստի արտադրանք (չրեր), որոնք հիմնականում սպառվում են ազգային շուկայում և մասամբ արտահանվում Ռուսաստանի Դաշնություն և Եվրամիության երկրներ։ Ավելի էներգաարդյունավետ արտադրություն ձեռք բերելու դրդապատճառներով ընկերությունը մասնակցել է ՌԱՄԱ ցուցադրական նախագծին «Կանաչ տնտեսություն Արևելյան գործընկերության տարածաշրջանում» (EAP Green)-ի շրջանակներում (2013-2017):

«Լուսիա Ֆուդ»-ը սկսել է գործել 2005 թվականից՝ որպես սննդի ծառայություն, երբ կին ձեռներեցը ձեռնամուխ եղավ սոցիալական միջոցառումների համար նոր և մասնագիտացված, հայկական ավանդական սննդի ծառայություններից տարբերվող ծառայություն հիմնելու մարտահրավերին։ Տիկին Լուսինե Բարաթյանի կողմից նախագծված նորարարական և բարձրորակ «ֆուրշետային» ծառայությունները կայուն աճեցին պահանջարկի վրա և շահեցին հաճախորդների վստահությունը: 2016 թվականին ընտանեկան ձեռներեցությունը մեծացրել է ներդրումները արժեքային շղթայում՝ սկսելով կիսաֆաբրիկատների արտադրությունը և բացելով վաճառքի կետ։ Հաշվի առնելով իր չափերը, ընկերության ակնառու ջանքերը՝ նրան շնորհեցին «Կիսաֆաբրիկատների արտադրության տարվա ընկերություն» ազգային ճանաչումը և «Որակի նշան» մրցանակը 2017 թվականին:

«ԱՇՏԱՐԱԿ ՁՈՒ» ՍՊԸ-ն առաջատար ձու արտադրող է Հայաստանում՝ ընդգրկելով ազգային շուկայի ավելի քան 8%-ը։ Հիմնադրման օրվանից՝ 2007 թվականից, ընկերությունն անընդհատ ընդլայնվել է. ներկայումս ունի հինգ թռչնանոց (մեկը՝ ճտերի բուծման և չորսը՝ ածան հավերի համար): 2015-2016 թվականների համար նախատեսված աճի ծրագրերով ընդլայնվել են ևս երեք թռչնանոցների հնարավորությունները՝ ներկայիս հզորությունը հասցնելով ընդհանուր 275,000 ածան հավերի։ Հաստատությունները հագեցած են բարձր ավտոմատացված համակարգերով՝ կերակրման դիսպենսերներ, ջրամատակարարում, գոմաղբի հեռացման համակարգեր, օդափոխություն, կլիմայի վերահսկում և ձվերի հավաքում ու փաթեթավորում: Ավելի էներգաարդյունավետ արտադրություն ձեռք բերելու դրդապատճառներով ընկերությունը մասնակցել է ՌԱՄԱ ցուցադրական նախագծին «Կանաչ տնտեսություն Արևելյան գործընկերության տարածաշրջանում» (EAP Green)-ի շրջանակներում (2013-2017):

«ԳԱԼԻՔ» ՍՊԸ-ն, ի սկզբանե գործելով որպես ցեմենտի գործարանի ենթակա ստորաբաժանում, այժմ աշխատում է որպես կրաքարի լիարժեք արտադրող Արարատի մարզում։ Հիմնական արտադրանքը կիրն է (ավելի քան 90%-ը օգտագործվում է մետաղագործության ու հանքարդյունաբերության մեջ՝ ամսական մոտ 1,100-1,200 տոննա)։ «Կիրը» վերաբերում է ինչպես կրաքարին (CaCO₃), այնպես էլ դրա ածանցյալներին՝ «այրված» (CaO) ու «հիդրված» կրաքարերին (Ca(OH)₂)։ Կրաքարը ստացվում է կիսապատրաստ պայմաններում՝ դաշտային վառարանների միջոցով։ Ընկերության լաբորատորիան ապահովում է պատրաստի արտադրանքի որակն ու հիմնական արտադրական գործընթացը բոլոր փուլերում՝ հումքի կոտրատում, տեսակավորում, այրում, առաջնային ջարդում և մանրացում։ Ստացված հումքը բարձր մաքրությամբ ու միատարրությամբ սպեցիֆիկ կրաքար է։ Ավելի էներգաարդյունավետ արտադրություն ունենալու նպատակով ընկերությունը մասնակցել է ՌԱՄԱ ցուցադրական ծրագրին «Կանաչ տնտեսություն Արևելյան գործընկերության տարածաշրջանում» (EAP Green)-ի շրջանակում (2013-2017)։