The EU4Environment

2024 թվականի մարտի 19-ին անցկացված «ՌԱՄԱ նորարարական մոտեցումները կայուն արդյունաբերական զարգացման ուղղությամբ Հայաստանում» թեմայով իրազեկման հանդիպման նպատակն էր ներկայացնել ՌԱՄԱ գործունեության արդյունքները և նախանշել Հայաստանում ԵՄ-ն շրջակա միջավայրի համար գործողությունների շրջանակներում առաջարկվող և իրականացվող նորարարական լուծումները։

2024 թվականի մարտի 19-ին EU4Environment գործողությունների ՌԱՄԱ ծրագրի շրջանակներում կազմակերպվում է Հայաստանում ՌԱՄԱ կայուն արդյունաբերական զարգացման նորարարական մոտեցումներ" իրազեկման հանդիպում" , որը կներկայացնի Հայաստանում ՌԱՄԱ գործունեության արդյունքները և կուրվագծի EU4Environment գործողությունների շրջանակներում առաջարկվող և իրականացվող նորարարական լուծումները:

Այս տարվա ԵՄ-ը հանուն շրջակա միջավայրի ազգային համաժողովը «Ուկրաինայում շրջանաձև տնտեսության խթանման տասը տարիները» նվիրված է Ուկրաինայում ռեսուրսների արդյունավետ և ավելի մաքուր արտադրության կենտրոնի 10-ամյակին: Համաժողովը տեղի կունենա 2023 թվականի դեկտեմբերի 19-ին հիբրիդային ձևաչափով։ Համաժողովը բաց է բոլոր շահագրգիռ կողմերի համար, ովքեր հետաքրքրված են և աշխատում են Կանաչ արդյունաբերության, շրջանաձև տնտեսության, ռեսուրսների արդյունավետ և ավելի մաքուր արտադրության (ՌԱՄԱ), թափոնների կառավարման և շրջակա միջավայրի պաշտպանության հետ կապված խնդիրների համար:

2023թ. Նոյեմբերի 24-ին Շիրակի մարզկենտրոնի՝ Գյումրի քաղաքի Ասպարեզ մամլո ակումբի կենտրոնում տեղի ունեցավ Կանաչ ակումբի 6-րդ և վերջին հանդիպումը՝ նվիրված «Մոդուլ 6. Գործողությունների պլանի» բացմանը։ Միջոցառմանը մասնակցում էին 19 մասնակիցներ, այդ թվում՝ մարզում գործող փոքր և միջին ձեռնարկությունների (ՓՄՁ), Արմավիրի համայնքի տեղական ինքնակառավարման մարմինների, ՀԿ սեկտորի ներկայացուցիչներ և ԿՏԲԿ ծրագրի աշխատակազմը։ Ելնելով այն հիմնադրույթից, որ ՌԱՄԱ ծրագրի հիմնական խնդիրներն են համարվում հումքի/ելանյութերի, էներգիայի ու ջրի արդյունավետ օգտագործումը, դրանց աղբյուրների ճիշտ ընտրությունը, ինչպես նաև թափոնների կրճատումը և վնասազերծումը, կեղտաջրերի նվազեցումը և վերամշակումը, օդային ավազան արտանետումների կրճատումը և վերահսկողությունը, գործարարների համար արդիական է դառնում գործողությունների պլանավորումը՝ միտված իրավիճակի բարելավմանը, ինչպես նաև հնարավոր փոփոխությունների իրականացմանը:

2023թ. Նոյեմբերի 21-ին Արմավիր քաղաքի Զարգացման կենտրոնում տեղի ունեցավ Կանաչ ակումբի 6-րդ և վերջին հանդիպումը՝ նվիրված «Մոդուլ 6. Գործողությունների պլանի» բացմանը։ Միջոցառմանը մասնակցում էին 20 մասնակիցներ, այդ թվում՝ մարզում գործող փոքր և միջին ձեռնարկությունների (ՓՄՁ), Արմավիրի համայնքի տեղական ինքնակառավարման մարմինների, ՀԿ սեկտորի ներկայացուցիչներ և ԿՏԲԿ ծրագրի աշխատակազմը։ Ելնելով այն հիմնադրույթից, որ ՌԱՄԱ ծրագրի հիմնական խնդիրներն են համարվում հումքի/ելանյութերի, էներգիայի ու ջրի արդյունավետ օգտագործումը, դրանց աղբյուրների ճիշտ ընտրությունը, ինչպես նաև թափոնների կրճատումը և վնասազերծումը, կեղտաջրերի նվազեցումը և վերամշակումը, օդային ավազան արտանետումների կրճատումը և վերահսկողությունը, գործարարների համար արդիական է դառնում գործողությունների պլանավորումը՝ միտված իրավիճակի բարելավմանը, ինչպես նաև հնարավոր փոփոխությունների իրականացմանը:

2023թ. Նոյեմբերի 23-ին Գյումրի քաղաքի Ասպարեզ մամլո ակումբի կենտրոնում տեղի ունեցավ Կանաչ ակումբների հինգերոդ աշխատաժողովը՝ նվիրված Մոդուլ 5. Քիմիական նյութեր և վտանգավոր թափոններ թեմային: Միջոցառմանը մասնակցում էին 19 մասնակիցներ, այդ թվում՝ մարզում գործող փոքր և միջին ձեռնարկությունների (ՓՄՁ), Գյումրի համայնքի տեղական ինքնակառավարման մարմինների, ՀԿ սեկտորի ներկայացուցիչներ և ԿՏԲԿ ծրագրի աշխատակազմը։ Քանի որ «Ռեսուրսների արդյունավետություն և մաքուր արտադրություն» (ՌԱՄԱ) ծրագիրը միտված է բարելավել ՓՄՁ-ների բնապահպանական գործունեությունը և ռեսուրսների արդյունավետությունը՝ դրանով իսկ նպաստելով կայուն արդյունաբերական զարգացմանը, զբաղվածության ու եկամուտների մակարդակի բարձրացմանը, այս թեման դառնում է շատ արդիական նպատակ ունենալով մատնանշել այն բնապահպանական և առողջապահական խնդիրները, որոնք կարող են առաջանալ Քիմիական նյութեր օգտագործումից և վտանգավոր թափոնների տեղակայումից:

2023թ. Նոյեմբերի 21-ին Արմավիր քաղաքի Զարգացման կենտրոնում տեղի ունեցավ Կանաչ ակումբների հինգերոդ աշխատաժողովը՝ նվիրված Մոդուլ 5. Քիմիական նյութեր և վտանգավոր թափոններ թեմային: Միջոցառմանը մասնակցում էին 20 մասնակիցներ, այդ թվում՝ մարզում գործող փոքր և միջին ձեռնարկությունների (ՓՄՁ), Արմավիրի համայնքի տեղական ինքնակառավարման մարմինների, ՀԿ սեկտորի ներկայացուցիչներ և ԿՏԲԿ ծրագրի աշխատակազմը։ Քանի որ «Ռեսուրսների արդյունավետություն և մաքուր արտադրություն» (ՌԱՄԱ) ծրագիրը միտված է բարելավել ՓՄՁ-ների բնապահպանական գործունեությունը և ռեսուրսների արդյունավետությունը՝ դրանով իսկ նպաստելով կայուն արդյունաբերական զարգացմանը, զբաղվածության ու եկամուտների մակարդակի բարձրացմանը, այս թեման դառնում է շատ արդիական նպատակ ունենալով մատնանշել այն բնապահպանական և առողջապահական խնդիրները, որոնք կարող են առաջանալ Քիմիական նյութեր օգտագործումից և վտանգավոր թափոնների տեղակայումից:

2023թ. Հոկտեմբերի 27-ին Շիրակի մարզկենտրոնի՝ Գյումրի քաղաքի քաղաքի Ասպարեզ մամլո ակումբի կենտրոնում տեղի ունեցավ Կանաչ ակումբների 4-րդ հանդիպումը, որը նվիրված էր Մոդուլ 4 Հումքի խնայողություն և Թափոնների կրճատում:

2023թ. Հոկտեմբերի 20-ինԱրմավիր քաղաքի Զարգացման կենտրոնում տեղի ունեցավ Կանաչ ակումբների 4-րդ հանդիպումը, որը նվիրված էր Մոդուլ 4 Հումքի խնայողություն և Թափոնների կրճատում:

2023թ. Հոկտեմբերի 26-ին Շիրակի մարզկենտրոնի՝ Գյումրի քաղաքի Ասպարեզ մամլո ակումբի կենտրոնում տեղի ունեցավ Կանաչ ակումբների երրոդ հանդիպում, որը նվիրված էր Մոդուլ 3-Ջուր, ջրօգտագործում, ջրախնայողություն՝ հնարավոր տարբերակների, ինչպես նաև կեղտաջրերի և արդյունաբերական հոսքաջրերի քանակների նվազեցմանը և շրջակա միջավայրի վրա նրանց ունեցած բացասական ազդեցությանը և վերջինիս հետևանքների վերացմանը:

2023թ. Հոկտեմբերի 19-ինԱրմավիր քաղաքի Զարգացման կենտրոնում տեղի ունեցավ Կանաչ ակումբների երրոդ հանդիպում, որը նվիրված էր Մոդուլ 3-Ջուր, ջրօգտագործում, ջրախնայողություն՝ հնարավոր տարբերակների, ինչպես նաև կեղտաջրերի և արդյունաբերական հոսքաջրերի քանակների նվազեցմանը և շրջակա միջավայրի վրա նրանց ունեցած բացասական ազդեցությանը և վերջինիս հետևանքների վերացմանը:

2023թ. Սեպտեմբերի 8-ին Արմավիրի զարգացման կենտրոն ՀԿ-ի գրասենյակում տեղի ունեցավ Հայաստանում ԵՄ կողմից ֆինանսավորվող «Հայաստանում ԵՄ-ն հանուն շրջակա միջավայրի» Գործողության ռեսուրսարդյունավետ և ավելի մաքուր արտադրություն (ՌԱՄԱ) ծրագրի Կանաչ ակումբների հիմնադրման բաղադրիչի երկրորդ հանդիպումը: Այս հանդիպման նպատակն էր ակումբի անդամներին ներկայացնել «Մոդուլ 2. Էներգիա»:

2023 թվականի օգոստոսի 10-ին Գյումրու «Ասպարեզ» մամուլի ակումբի սրահում տեղի ունեցավ Կանաչ ակումբների 2-րդ հանդիպումը։ Այս հանդիպման նպատակն էր ակումբի անդամներին ներկայացնել «Մոդուլ 2. Էներգիա»:

Հայաստանի Հանրապետության չորս մարզերի քաղաքներում՝ Արարատի մարզի Արարատ, Տավուշի մարզի Դիլիջան, Լոռու մարզի Վանաձոր և Կոտայքի մարզի Հրազդան քաղաքներում հիմնվել և գործում են ՌԱՄԱ «Կանաչ ակումբներ»: Ծրագրի շարունակականության ապահովման և ՌԱՄԱ մեթոդաբանության հանրայնացման և սկզբունքների կիրառման նպատակով EU4Environment գործողությունների շրջանակում Հայաստանում մեկնարկել է նոր շրջափուլ՝ Կանաչ ակումբների հիմնում Արմավիրի Մարզի Արմավիր համայնքում: Նպատակը. Օգնել գործընկեր երկրներին պահպանել բնական կապիտալը և բարձրացնել մարդկանց բարեկեցությունը, ինչպես նաև խթանել տնտեսական զարգացումը:

Արմավիրում մեկնարկային հանդիպման նպատակն է սկսել Հայաստանում ՌԱՄԱ Կանաչ ակումբների հիմնումը՝ Արմավիրի մարզի Արմավիր համայնքից: ՌԱՄԱ Կանաչ ակումբը արդյունավետ գործիք է, որը մշակվել է աջակցելու փոքր և միջին ձեռնարկություններին (ՓՄՁ) ռեսուրսների արդյունավետ և մաքուր արտադրության (ՌԱՄԱ) միջոցառումներ ներդնելու համար։ Այն աջակցվում է ԵՄ կողմից ֆինանսավորվող տարածաշրջանային ծրագրի՝ ԵՄ շրջակա միջավայրի համար գործողությունների կողմից: Մեկնարկային միջոցառումը կկենտրոնանա EU4Environment-ում ՌԱՄԱ Կանաչ ակումբների նպատակների և խնդիրների ներկայացման վրա և կօգնի մասնակիցներին հասկանալ ՌԱՄԱ հայեցակարգը և գործելակերպը: Իրենց հերթին, ակումբները կաջակցեն Հայաստանի ՓՄՁ սեկտորին, որպեսզի նա դառնա ավելի արդյունավետ՝ կիրառելով ՌԱՄԱ մեթոդաբանությունը: ՌԱՄԱ Կանաչ Ակումբները նաև կաջակցի մասնավոր հատվածին թափոնների առաջացումը , ՋԳ և այլ արտանետումների և վտանգավոր կեղտաջրերի արտահոսքը նվազեցնելու, ինչպես նաև լուծումներ կտրամադրվեն տնտեսական և ֆինանսական խնայողությունների համար:

Հայաստանի Հանրապետության չորս մարզերի քաղաքներում՝ Արարատի մարզի Արարատ, Տավուշի մարզի Դիլիջան, Լոռու մարզի Վանաձոր և Կոտայքի մարզի Հրազդան քաղաքներում հիմնվել և գործում են ՌԱՄԱ «Կանաչ ակումբներ»: Ծրագրի շարունակականության ապահովման և ՌԱՄԱ մեթոդաբանության հանրայնացման և սկզբունքների կիրառման նպատակով EU4Environment գործողությունների շրջանակում Հայաստանում մեկնարկել է նոր շրջափուլ՝ Կանաչ ակումբների հիմնում Շիրակի և Արմավիրի Մարզերի Գյումրի և Արմավիր քաղաքներում: Նպատակը. Օգնել գործընկեր երկրներին պահպանել բնական կապիտալը և բարձրացնել մարդկանց բարեկեցությունը, ինչպես նաև խթանել տնտեսական զարգացումը:

Մեկնարկային միջոցառման նպատակն է սկսել Հայաստանում ՌԱՄԱ Կանաչ ակումբների հիմնումը՝ Շիրակի մարզի Գյումրի համայնքից: ՌԱՄԱ Կանաչ ակումբը-ը արդյունավետ գործիք է, որը մշակվել է աջակցելու փոքր և միջին ձեռնարկություններին (ՓՄՁ) ռեսուրսների արդյունավետ և մաքուր արտադրության (ՌԱՄԱ) միջոցառումներ ներդնելու համար։ Այն աջակցվում է ԵՄ կողմից ֆինանսավորվող տարածաշրջանային ծրագրի՝ ԵՄ շրջակա միջավայրի համար գործողությունների կողմից: Մեկնարկային միջոցառումը կկենտրոնանա EU4Environment-ում ՌԱՄԱ Կանաչ ակումբների նպատակների և խնդիրների ներկայացման վրա և կօգնի մասնակիցներին հասկանալ ՌԱՄԱ հայեցակարգը և գործելակերպը: Իրենց հերթին, ակումբները կաջակցեն Հայաստանի ՓՄՁ սեկտորին, որպեսզի նա դառնա ավելի արդյունավետ՝ կիրառելով ՌԱՄԱ մեթոդաբանությունը: ՌԱՄԱ Կանաչ Ակումբները նաև կաջակցի մասնավոր հատվածին թափոնների առաջացումը , ՋԳ և այլ արտանետումների և վտանգավոր կեղտաջրերի արտահոսքը նվազեցնելու, ինչպես նաև լուծումներ կտրամադրվեն տնտեսական և ֆինանսական խնայողությունների համար:

«Եվրոպական միությունը հանուն շրջակա միջավայրի» տարածաշրջանային ծրագրի շրջանակներում ՀՀ Լոռու մարզի Սպիտակ քաղաքում գործող, տեքստիլի արտադրությամբ զբաղվող Մ․ Սիսակյան ՍՊԸ-ում 2022-2023թթ ընթացքում իրականացված ՌԱՄԱ (Ռեսուրսների արդյունավետ օգտագործման և մաքուր արտադրության) գնահատման արդյունքում կազակերպությունն արձանագրեց և տնտեսական, և բնապահպանական օգուտներ։

2023 թվականի հունիսի 3-ին Ռեսուրսների արդյունավետության և մաքուր արտադրության փորձագետներ Սուսաննա Հակոբյանի, Պերճ Բոջուկյանի և բիզնես պլանավորման փորձագետ Արթուր Ղազարյանի կողմից իրականացվել է Մոնիթորինգային այց Լոռու մարզի Վանաձոր քաղաքում գործող «ԿԱՐԱ ԵՎ ԿԱՐԵՆ ՍՊԸ»։ Այցի նպատակն էր կաթնամթերքի արտադրության ոլորտում ՌԱՄԱ գնահատման արդյունքների իրականացման առաջընթացի նկարագրումը, ինչպես նաև բիզնես պլանավորման գործողությունների նախանշումը: